Her Filminde Başrol Oynayan Aktör

Ediz Hun, Yeşilçam’da, siyasette ve üniversitede disiplini, özeni ve dikkati ile tanındı. Çevre hassasiyeti ve doğa sevgisiyle bilindi. Her filminde başrolde oynayan tek aktördü. Heyecanını, yaşam sevincini, aile özenini hiç yitirmedi. Çevresine ve içinden çıktığı topluma örnek olmaya çalıştı.

Her Filminde Başrol Oynayan Aktör

Ediz Hun, hem sanatçı, hem çevreci, hem akademisyen, hem de politikacıydı. Yeşilçam’ın bir döneminde çekilen romantik filmlerin çoğunun değişmeyen jönüydü. Türkan Şoray, Hülya Koçyiğit, Fatma Girik ve Filiz Akın ile adı afişlere en çok yazılandı. Şahsiyetine düşkündü. İlişkileri düzenliydi. Hayatı, aile müessesesini ciddiye alırdı. Kendisini hep yenilerdi. Halkı aydınlatmaya, çevre şuuru yaratmaya çalışırdı. Hedefi: ‘Yaşanılabilir bir dünya’ydı! Akademisyen ve politikacı kimliği ile de düşüncelerini uygulamaya çalıştı. Son döneminde ekolojist yönü öne çıktı. Yeşil çevrenin önemini, ağacın hayatın ana damarlarından olduğunu vurgulaya geldi. Büyükada’daki evinde dünyanın en nadide kaktüs türlerinden - tam 3.400 farklı cins! - oluşan derleme sahipti. Özel camekânlar içinde korunan, üzerine titrediği nadir koleksiyonunun bakımını kendi eliyle yapardı. Kariyerine aşk derecesinde bağlıydı. Bir röportajında, ‘Hayata yeniden gelsem yine bilim adamlığını seçerim,’ diyecekti. Okul sıralarında - lisede! - arkadaşları Ediz Hun’a ‘Edison!’ diye takılırdı.

Babası, Adnan Hun - Kafkas göçmeniydi! -, Almanya’da makine mühendisliği eğitimi almıştı. Elektrik İdaresi’nde görevliydi. İstanbul’da, felsefe öğretmenliği yapan Nevşet Hanım’la tanışmıştı. Anne, Balkan muhaciriydi. 1908 doğumluydu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nin ilk hanım mezunlarındandı. İstanbul Kız Lisesi, Atatürk Kız Lisesi’nde felsefe ve edebiyat öğretmenliği yaptı.

Ediz Hun, 20 Kasım 1940’da, Alman Hastanesi’nde doğdu. Anlatılana göre, doğumu zor olmuştu. Operasyona giren doktor, Hun çiftini, ‘Bir daha çocuk yapmayın, tehlikeli olabilir,’ diye uyarmıştı.

- Çocukluğunda Bilim Adamı Olacağı Belliydi… -

Dedesi, müteahhitti. Ankara - Konya Demiryolu’nu inşa etmişti. Beyefendi, titiz, şahsi görünümüne/bakımına özen gösterendi. Torununa manikür takımı hediye etti. ‘Sen artık büyüdün! Dış görünüşüne, el ve ayak temizliğine dikkat etmelisin,’ diye tembihatta bulundu. Küçük Ediz 14 yaşındaydı. Avusturya Lisesi’nde öğrenciydi. Akıllı torun, büyükbabasının pek çok öğüdünü hayatı boyunca uyguladı.

Çocukken de canlılara, tabiata meraklıydı. Araştıran, inceden inceye tetkik eden yapıya sahipti. Bir gün, babası, Ediz’i Emirgan’a götürdü. Henüz 4 yaşındaydı. Böcek topladığını hatırlayacaktı. 

Avusturya Lisesi’nde, haşerelerin nasıl ve ne(ler) ile beslendiğini öğrendi. Babasının diş hekimi arkadaşı vardı. Muayenehanesindeki akvaryumda tropik balıklar beslerdi. Çok etkilendi. Benzerini yaptırdı. Envai çeşit balıkla doldurdu. Adnan Bey de biricik oğlunun davranışından hoşnuttu. Evde bir odayı kendisine verdi. Hobisine destek oldu. Genç Hun, sokak kedilerini, köpeklerini de sahiplendi. 

Günümüzde ise, Büyükada’da martıları ve kargaları eliyle besle(r)di. Kış mevsiminde çabasını bir kat daha artırdı. Yaz sezonun sona ermesiyle boşalan adada kalan 50 - 60 arasındaki kediye bakardı, karınlarını doyururdu.

- Babası Adnan Bey Alman Disiplinine Sahipti… -

‘Toplum, tek çocuğun bencil olduğuna inanırdı. Egoist, ben merkezli davranışlar sergilediği sanılırdı.’ Ediz Hun, genel geçer kabule uyma(z)dı. Yaşamı boyunca paylaşımcıydı. Kendini bildiğinden beri hobi sahibiydi. Hayvanlara, çiçeklere, böceklere meraklıydı. Araştırmalar yapardı. Numuneler toplardı. Odasındaki küçük fanus(lar)a doldurur, nasıl beslendiklerini, davrandıklarını tetkik ederdi.

Baba Adnan Bey, Alman disipliniyle yetişmişti. Oğlunun da aynı yetişme sisteminden geçmesini istedi. Üniversite eğitimini Almanya’da yapmasını planladı. ‘Diş doktoru diplomanı al! Kendinin patronu olursun. Hem para kazanırsın, hem de hobilerine zaman ayırırsın!’ Tek çocuğunun üzerine titre(r)di.

Ediz Hun, babasının kendisi için uygun gördüğü/çizdiği istikbal planını benimsedi. Würzburg Üniversitesi’nde diş doktorluğu okumaya girişti.

1963’de, Almanya’da öğrenciydi. Üniversitenin 4. sınıfındaydı. Yaz tatilinde, İstanbul’a Büyükada’ya aile evine döndü. Bir gün, babası yanına geldi. Sabahattin Sürmeligil’in kendisiyle görüşmek istediğini söyledi. Adı geçen kişi, Acar Film’in Genel Müdürü’ydü. Genç Ediz’i görmüş, sinemada isim yapabileceğine kanaat getirmişti. Yeşilçam’ın kapısı dönemin önemli magazin dergilerince açılırdı. Her yıl yarışmalar düzenlenir, dereceye girenlerin resimleri yayınlanırdı. Kazananlar film şirketleriyle sözleşme imzalardı.

Sürmeligil, genç Ediz’e sinema sektörüne girmesini, hiç değilse şansını denemesini önerdi. Film piyasası her gün gelişiyordu. Yüksek ücret(ler) kazandırabilen işkoluydu. Artist yarışmalarına katılmasını teklif etti. Müracaat için neler yapacağını da sıraladı. Bella Fotoğraf Stüdyosu’nda resim çektirecekti. Sonra da kendini tanıtan mektup yazıp ilgili dergiye gönderecekti. Öneri, genç Ediz’e cazip geldi: ‘‘Güzel kızlarla da tanışırım!’ düşüncesiyle müsabakalara girip şansımı denemek istedim,’ diyecekti.

- Bayramoğlu Plajı’ndaki Yarışmada Birinci Seçildi… -

Müracaatının üzerinden 5 gün geçmişti ki, sürpriz cevabı aldı: ‘İlk elemeyi başarı ile geçtiniz! İkinci etap için aşağıdaki adreste bekleniyorsunuz!’

Son seçmenin yapılacağı yer: ‘Bayramoğlu Plajı’ydı. Ama gördüğü manzara karşısında şaşkına döndü. Güzel kızlardan yüz bulamadı. Aday erkeklerin hepsi bronz tenliydi. Vücut çalıştıkları anlaşılıyordu. Kumsalda resim çekimi de yapılıyordu. Tunç Oral, Süleyman Turan gibi Yeşilçam’da şöhrete kavuşacak isimlerle ilk defa karşılaştı. Efsane gazeteci, ‘Gölge Adam’ imzası ile Bab-ı Ali’de ünlenecek Ertuğrul Akbay da adaylar arasındaydı. ‘Ümitsizliğe kapıldı, yenilgiyi peşinen kabullendi!’  Genç Ediz, uzun boyluydu - 1.87 idi! -, zayıftı. Vücudu da bembeyazdı. Kendisine hiç şans tanımadı. Ama kader ağlarını örmüştü. ‘Birinci: Ediz Hun!’ anonsuna inanamadı. Şaşırdı, şoka girdi. Hanım adaylar arasında da Ajda Pekkan ipi göğüsleyecekti. Hülya Koçyiğit ile aralarında nefes nefese yarış sürmüştü.

Şaşkınlığı geçip kendine gelince bazı kararlar aldı. Önünde açılan yeni fırsatı değerlendirecekti. Almanya’daki okulunu dondurdu. ‘Başaramazsam bir yıl sonra geri döner eğitimime devam ederim,’ diyecekti. Bir sinema adamı, ‘İlk filmin tutmazsa, tahsilini sürdürürsün,’ öğüdü verecekti.

İlk filminde başrol oynayacaktı. Hemen aynı yıl, 1963’de, ‘Genç Kızlar’ ile beyaz perdede göründü. Hiç sinema eğitim almamıştı. Kendini aniden kameranın ve spot ışıklarının altında buldu. Rol arkadaşları: Türkan Şoray ve Hülya Koçyiğit idi. Tecrübeli isim Bedia Muvahhit de kadrodaydı. 60’a yakın birbirinden genç ve güzel kız da filmde görev arkadaşıydı. Ediz Hun, edebiyat öğretmeni rolündeydi. Ama son derece mahcup, deneyimsiz ve heyecanlıydı. Yönetmen, ‘Sabırlı ol, bütün sıkıntılar geçecek. Seyirci tarafından beğenileceksin,’ diye teselli edecekti.

‘Genç Kızlar’, okul hikâyesiydi. Kasım 1963’de çekimlerine başlandı. Hun’un ilk filmini Nevzat Pesen yönetti. Plato olarak Madam Tamara’nın köşkü seçilmişti. Madam, Rusya’dan göçmüş, Tatar asıllı, 83 yaşında, elmacık kemikleri çıkmış tonton ihtiyardı. Varlıklı ailesinin son üyesiydi. Suadiye’de çok geniş araziler almış, üzerine zevkine uygun köşk ve villalar yaptırmıştı. Film şirketlerine kiraya verirdi.

- Sinema Seyircisi Ediz Hun İle Hülya Koçyiğit’i Birbirine Yakıştırdı… -

Ediz Hun’un ilk filmi beğenildi. Çok iyi iş yaptı. Yapımcılarla hemen 6 filmlik kontrat imzaladı. Her yapım için 12.500 lira ücret verilecekti. Günün koşullarına göre çok iyi meblağ idi. 1964’ün Ocak ayında, 2. filme başladı. ‘Mualla’yı Ülkü Erakalın yönetti. Türkan Şoray ile başroldeydi. 3. prodüksiyonda daha deneyimliydi. ‘Gecelerin Kadını’nda Neriman Köksal’la kamera karşısındaydı. Yönetmen yine Erakalın’dı. Orhan Aksoy’un rejisörlüğünü yaptığı, Hülya Koçyiğit ile başrollerini bölüştüğü ‘Bir İçim Su’, 4. filmiydi. 

Çok titiz ve özenle çekilen bazı filmlerinde beklenen maddi sonuçlar alınamadı. 1965’de, Selma Güneri ile ‘Son Kuşlar’da oynadı. Erdoğan Tokatlı yönetmendi. Senaryo, Ayşe Şasa’nındı. Kavuşamayan 2 genç arasındaki romantik ilişki anlatılıyordu. Prodüksiyonun genç kız kahramanı, kendisinden 30 yaş büyük zengin adamla evleniyordu. Kurdela, ‘Biz son kuşlarız!’ repliğiyle bitiyordu. Gişe geliri yetersizdi. Ama mükâfatlardan yana şanslıydı. Selma Güneri, 1966 Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde ‘En İyi Kadın Oyuncu Ödülü’nü kazandı.

Sinema seyircisi, Ediz Hun ile Hülya Koçyiğit’i birbirine yakıştırdı. Hatta aşk yaşadıkları iddiaları bile yazıldı. Müşterek filmlerinde çizdikleri romantik sahneler, gerçek gibi algılandı. Ama Hun, savları ve söylentileri kesinlikle reddetti. Bekâr, yakışıklı ve genç adam olarak özel yaşantısı vardı. Söylenenler hakikat dışıydı.

Hülya Koçyiğit, 1968’de, Selim Soydan ile evlendi. Türkan Şoray, Rüçhan Adlı’ya beraberdi. Filiz Akın, Türker İnanoğlu’yla nikâhlıydı. Fatma Girik ise Memduh Ün’le birlikteydi.

Ediz Hun, yılda ortalama 6 veya 7 filmde oynardı. İşini ciddiye alırdı. Senaryoları dikkatle okur, önerileri sonra değerlendirirdi. Rejisörün ve kadronun deneyimli isimlerden oluşmasına da önem verirdi. Hun, bazı önemli yönetmenlerle, özellikle de Atıf Yılmaz, Hulki Saner, Orhan Aksoy, Ülkü Erakalın ve Metin Erksan’la çalışmayı yeğlerdi. Zira deneyimli rejisör, oyuncuyu yönlendirir, performansını daha verimli kılardı.

- Ediz Hun, THY Hosteslerinden Berna Hanım’la Hayatını Birleştirdi… -

Ediz Hun’un özel hayatında 25 Aralık 1969 tarihinin ayrı önemi vardı. ‘Kalbimin Efendisi’ adlı filmi çekiyordu. Bursa Uludağ’daki mesaiye ara verilince İstanbul’a döndü. Evinde dinlendiği sırada kapısı çalındı. Karşısında birbirinden güzel 3 kız görünce şaşırdı. Gelenler, THY hostesleriydi. Yılsonu balosu için davetiye getirmişlerdi. Hun, telefon numaralarını aldı. Cevabını ileteceğini söyledi. Daha sonra - genç kızlardan! - Berna Hanım’ı aradı: ‘Özür dilerim, katılamıyorum. Uludağ’a film çekimine dönüyorum,’ dedi. Fakat genç kızın tesirini de üzerinden atamamıştı. Bakışlarından, gülen gözlerinden etkilenmişti. Tekrar tekrar telefon etti. Sonunda randevu koparmayı başardı. 

Ediz Hun, Berna Hanım’la tanıştığında 29 yaşındaydı. 3 yıl sonra evlendiler. 

3 Ocak 1973’de, Tünel’deki Beyoğlu Evlendirme Dairesi’nde nikâhları kıyılacaktı. Hun’un evlenme haberi gazetelerde ve mecmualarda yayınlanınca, tehdit mektupları geldi: ‘Evlenirsen, yüzüne kezzap atarız!’ İstanbul Emniyeti’nden koruma istendi. Nikâh salonuna 8 polis memurunun arasında girebildiler. Salonun içi ve dışı Hun’un hayranlarıyla doluydu. İzdihamdan ötürü camlar kırıldı. Tebrikleri dahi kabul edemediler. Yine asayiş güçlerinin çemberi altında mekândan ayrılabildiler. 

Balayı dönüşünde kendilerini sürpriz bekliyordu: ‘Kırılan camların paralarını ödeyeceklerdi!’

Dünya evine girdikten sonra sosyal hayatı daha sınırlandı. Evcimen yapısı öne geçti. Geceleri dışarıya çıkmak yerine evinde kalmayı tercih etti. Huzuru, mutluluğu ailesinde buldu. Gerekmedikçe davetlere katılmadı. Kalan zamanını hobilerine ayırdı. Büyükada’daki bahçesiyle uğraştı. Kaktüs koleksiyonuyla ilgilendi.

Evlendikten sonra film teklifleri hızla azaldığını söyleyecekti. Sinema krize girmişti. Televizyon, sinemaya ağır darbe vurmuştu. Erotik filmler piyasayı kaplamıştı. Bazı ünlü sanatçılar gazino sahnelerine çıkmıştı. Ediz Hun’a da benzer öneriler götürüldü. ‘300 bin lira ücret ödenecekti!’ ‘Önerilen miktarla Etiler’de yeni apartman dairesi alınabilirdi!’ Hun, teklifleri reddetti. Sesi güzel değildi. Şarkıcılığı düşünmemişti.

- Sinema Dışında Yeni Kariyer Arayışına Girdi… -

Kendisine yeni kariyer oluşturmalıydı. Bir yaşındaki kızının ve ailesinin geleceğini düşünmeliydi. 1975’de, Almanya’daki okuluna başvurdu. Eğitimini tamamlamak istedi. Gelen cevap umut kırıcıydı: ‘Ayrılışınızın üzerinden 12 yıl geçti, sizi okula alamayız!’

Beklediği müjde Norveç’ten geldi. Oslo’da, Oslo ve Trondheim Üniversiteleri’nde Biyoloji ve Çevre Bilimleri Fakültesi’nde eğitim gördü. 41 yaşında, okulunu 2.likle bitirdi. Bütün zamanını dil öğrenmeye ve derslerine ayırdı. 

Bir röportajında, lisede tembel öğrenci olduğunu açıklayacaktı: ‘Beyoğlu’nda dolaşırdım. Son yılımdayken devamsızlık da yaptım. Sınıfta kaldım. Anneciğim, felsefe öğretmeniydi. Benim için çok uğraştı. Özel hoca(lar) tuttu, ders(ler) aldırdı.’

İngilizce, Almanca ve Norveççe konuşabiliyordu. En merak ettiği, ilgilendiği bilim dalları: Biyoloji, psikoloji, sosyoloji, felsefe ve mantıktı.

Okulunu bitirdiği sırada, babasından - 80 yaşındaydı! - mesaj aldı. ‘Kendimi iyi hissetmiyorum. Oğlum, buraya gel! Beraber olalım, birlikte vakit geçirelim!’ Ailenin tek çocuğuydu. Çağrıya uydu. İstanbul’a döndü.

Yaşamına önem verir ve dikkat ederdi. Bedenini yıpratmamaya itina gösterirdi. Çok düzenli hayata sahipti. Disiplinliydi, her gün aynı saatte kahvaltı yapardı. İçki ve sigara kullanmazdı. Zamanında uyur ve uyanırdı. Erken kalkardı. Her sabah sakal tıraşı olurdu. Kıyafetlerini özenle seçerdi. Konferansı varsa mutlaka önceden hazırlık yapardı. Her zaman işini aşırı ilgi gösterirdi. Konuşurken insanların gözlerine bakardı. 

Şaka yapmayı severdi. ‘Muzip adamımdır,’ diyecekti. Bazı maskeleri vardı. Kapı çalındığında, maskeyi takıp geleni korkutabilirdi. Ses tonunu değiştirip karşısındaki şaşırtırdı. Özellikle de yılbaşı gecelerinde latifesini tekrarlardı.

- Hatalarını Kabul Eder, Özeleştiri Yapardı… -

Ediz Hun, son derece tutumluydu. Milyonluk otomobillere binebilirdi. Yalılarda oturabilirdi. Bir röportajında, ‘Ben haddimi bilirim,’ diyecekti. Kendine has sistem geliştirmişti. Alıştığı düzeni sürdürdü. Kazancını har vurup harman savurmadı. Heba etmekten kaçındı. Mantığına uyan yatırımlarda kullandı. Hummer veya Lamborgini’ye binmedi. Otomobile verebileceği miktar belliydi. Başkasına imrenmezdi. ‘Allah, kazasız belasız kullanmayı nasip etsin,’ derdi. Hayat tarzından son derece memnundu. Asla tevazudan ayrılmadı.

Kimseyi rol model almadı. Kendisini hep iyi yetiştirmeye çalıştı. Hatalarını kabul ederdi. Ama tekrarlamamaya özen gösterirdi. Özeleştiri yapardı. Çıkardığı sonuçlara uyardı. ‘‘İçindeki ben’ ile daima kontak halindeydi!’ Vicdanının sesini/ikazlarını dikkate alırdı. Kabalık yapana sert davranırdı. Araba kullanırken son derece dikkatliydi. Trafikte küfür edenlere çok kızardı.

50 yıla yakın süredir evliydi. Kendisini ‘uyumlu’ diye yorumlardı. Eşi de aynı yapıdaydı. Evcimendi, her zaman şefkatliydi. Ediz Hun’un en ufak rahatsızlığında endişelenir, yanından ayrılmazdı. ‘Her erkek, eşinde, annesinde gördüğü yakınlığı, sıcaklığı arardı/beklerdi! Kadın, her daim yumuşak huylu, sevecen olmalıydı!’ Evlilikte istikrarın sırrı: ‘Karşılıklı anlayış, sevgi ve saygı gösterme, emek vermekti!’ ‘Hanımlara her alanda daha çok hak verilmeliydi!’ Berna Hanım, Norveç’te elini taşın altına koydu. Çalıştı ve aile bütçesine katkı sağladı. ‘Erkek de, eşine her zaman yardımcı olmalıydı!’ Mutfakta bulaşık birikmezdi. Gördüğü kirli tabakları, vb.lerini hemen yıkardı.

Oğlunun adı Burak’tı. ‘Ajda Pekkan ile bir filmde oynamıştı.’ Baba ve oğul Fenerbahçeli idi. Bengü, kızıydı. Sinema ve Televizyon Bölümü’ mezunuydu. Bir dizi de beraber çalışmışlardı. Berna Hanım gibi Galatasaraylı idi.

- Üniversitede Çevre Dersleri Veren Ünlü Aktör… - 

Ediz Hun, 1983’den sonra çeşitli üniversitelerde öğretim üyeliği yaptı. Marmara Üniversitesi’nde 12 yıl çalıştı. Bahçeşehir Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde ‘Çevre’ ve ‘Ekoloji’ dersleri verdi. Okan Üniversitesi’nde de bilgilerini aktardı. Öğrencileriyle her zaman yapıcı, pozitif, olumlu enerji alışverişinde bulundu.

Hun, kitaplar da yazdı. Çeşitli konulardaki fikirlerini ‘Yaşat ki Yaşayasın’da topladı. Lise son sınıf ve üniversite öğrencileri için ‘Çevremiz Geleceğimizdir’i kaleme aldı. Çevre bilincine aday çocuklara da, ‘Ediz Hun Amca ile Çocuklar Çevremizin Gerçek Koruyucuları’nı neşretti.

Sosyal medyayı hiç kullanma(z)dı. Facebook’ta adına açılmış 3-4 hesabın varlığını öğrendi. İlgililere müracaat edip, ‘fake’leri kapattırdı.

Ediz Hun, Çevre Bakanı Doğancan Akyürek’in Başdanışmanlığını yaptı. İstanbul Çevre İl Müdürlüğü görevinde bulundu. 18 Nisan 1999 Genel Seçimleri’nde ANAP’dan - Anavatan Partisi’den! - İstanbul Milletvekili seçildi. TBMM Çevre Komisyonu Başkanlığı’nı deruhte etti. Dünyada ve ülkemizde uygulana gelen çevre politikalarına katkı verdi, fikirlerini paylaşmaya çalıştı. Norveç’deki eğitimi ‘Çevre Bilimleri ve Biyoloji’ alanlarındaydı. Hun’a göre, ‘Her insan çevreci olmalıydı!’

İnsanoğlu, insana, diğer canlılara, özellikle de bitkilere saygı göstermeliydi. Avrupa’da sokaklardaki ağaçların tamamında plakalar asılıydı. Hiçbirine zarar veril(e)mezdi veya kesil(e)mezdi. Ev tapularında bile bahçedeki fidanların sayısı ve isimleri yazılıydı. ‘Benzer uygulama ülkemizde de hemen başlatılmalıydı!’

Siyasi anlayışını/yapısını ‘Liberal Demokrat’ diye tanımlardı. Sağ veya Sol fark etmezdi. Kendisini, ‘martı gibi hür’ hissederdi. Çağdaş, demokrat ve laikti.

- Günümüz Yönetmenlerinden Çağan Irmak’ı Beğenirdi… -

Siyaset yaparken de sinemadan kopmadı. ‘Sanat, sanat ve insan içindi!’ Yeşilçam yaşamında hep başrollerde görüldü. Yaşı ilerlese de aynı pozisyonunu sürdürmeye kararlıydı. Mesela ABD’de, Robert De Niro ve Al Pacino yaşlanmasına karşın önemli rollerde oynamayı, sanat hayatlarını devam ettirmeyi başardı. Clint Eastwood, Hun’dan 10 yaş büyüktü. Ama formunu hep korudu. Robert Redford da benzer diğer örnekti. Ses getiren yapımlara imzasını atıyordu.

Ediz Hun, günümüz yönetmenlerinden Çağan Irmak’ı beğendiğini açıkla(r)dı. Tarık Akan çok takdir ettiği sanatçıydı. Çekingen, ön plana çıkmaktan hoşlanmayan, kendini bilen, efendi insandı. Değişik rollerde oynadı ve başarı sağladı. Eğitimci kişiliği ile de takdir topladı.

Sinema, disiplin demekti. İşini ciddiye alan, özel hayatına dikkat eden, düzenli beslenen, fiziğine özen gösteren, programlı jimnastik yapan başarıyı yakalardı. Filiz Akın, Fatma Girik, Türkan Şoray ve Hülya Koçyiğit de işine önem verirdi. Erkeklerden İzzet Günay, Ekrem Bora, Ayhan Işık ve Göksel Arsoy da benzer hassasiyetleri gösterirdi.

Yeşilçam bir efsaneydi. Disiplinin, dakikliğin, sevginin, hoşgörünün aktarıldığı okuldu.

Ediz Hun, tiyatro sahnesinde de göründü. Agatha Christie'nin ‘And Then They Were None’ - dilimize ‘On Küçük Zenci’ şeklinde çevrilen! - polisiye romanından uyarlanan oyununda rol aldı. Sir Yargıç Lawrence Wargrave’yi canlandırdı. Turnelere katıldı. Ankara, İzmir, Eskişehir, Bursa, Antalya gibi pek çok şehre gitti.

Sinema yaşamında - yaklaşık olarak! - 111 filmde göründü ve hep başroldeydi.

2001’de ‘Altın Portakal Film Festivali Yaşam Boyu Onur Ödülü’ne, 2011’de ‘İkinci Uluslararası Malatya Film Festivali’nde Yaşam Boyu Başarı Ödülü ve Onur Ödülü’ne ve 2015’de ‘Çayda Çıra Film Festivali Onur Ödülü’ne layık görüldü.

3 August 2021 18:16
1,805 kez okundu

Ali Hikmet İnce



Benzer Yazılar

Yıldız Yaratan Yapımcının İntiharı

Nevzat Pesen; sektör haline gelememiş acımasız Yeşilçam sinemasının ne ilk, ne de son kurbanıydı.

Kadın Saçı Koklamayı Seven ABD Başkan Adayı

Joe Biden, uzun mesafe engelli koşusuna katılan tecrübeli atlete benzetildi. Önüne çıkan her mâniayı aştı, siyaset dünyasında adım adım yükseldi. ABD Başkanlık Seçimleri’ni kazanmasına şaşırmalıydı. İleri yaşına karşın, bir delikanlının dinamizmine ve yılmazlığına sahipti.

Tesettürlü Sosyalist Şaire

Yaşar Nezihe (Bükülmez) Hanım, hayata, zorluklara, haksızlıklara, yolsuzluklara direndi. Ezilenin yanında, ezenin/despotun karşısındaydı. Şaire kimliği ile ilgi uyandırdı. Türk edebiyatının 1 Mayıs temalı ilk şiiri onun imzasını taşıyordu.

Devlet Gibi Otoriter Kadın

Neriman Köksal adı ile Yeşilçam’da ünlenen Hatice Küpçü; Çetin Karamanbey tarafından sinemamıza kazandırıldı.

Hükümet Gibi Adam

Ayhan Işık, Yeşilçam’da kendi kanunlarını uyguladı. Ücretini belirledi ve yapımcılara kabul ettirdi. Hakkını cesaretle savundu, kimsenin sömürmesine izin vermedi. Sinema emekçilerinin sendikalaşmasının, haftada bir gün de olsa izin yapmasının yolunu açtı. ‘Türkan Şoray, Işık’ın yolundan yürüdü!’

Bebek Yüzlü Aktör

Tarık Akan, yarışmayı kazandıktan hemen sonra Yeşilçam’ın en yeni ve en aranılan ismiydi. Dönemin bütün ünlü kadın yıldızlarıyla filmlerde göründü. Genç kızların, güzel hanımların yüreklerini hoplattı. Kartpostalları hatıra defterlerini süsledi. Posterleri duvarlara asıldı. ‘Bebek yüzlü aktör’, bir anda Türkiye’nin sevgilisi oluverdi!

Beşiktaşlı Kartal Tibet

Sinemanın ünlü, yakışıklı, zengin, pek kabiliyetli, çok yönlü ismiydi. İşine ve evine önem verdi. Sade, dedikodudan uzak, huzur dolu hayatı özledi, yaşadı. Mutluluğu hanesinde ve ailesinde buldu. Eşine ve çocuklarına sıkıntısız, sevgi dolu ve zengin sayılabilecek yaşam sunabilmenin gayreti içinde oldu. Kaliteli eğitim aldırdı.

Yıldız Yaratan Yapımcının İntiharı

Nevzat Pesen; sektör haline gelememiş acımasız Yeşilçam sinemasının ne ilk, ne de son kurbanıydı.

Kesilen Ayağı Çalınan Aktör

Ünlü aktörün ömrünün son yılları çile ve keder doluydu. Ağır sağlık sorunları ile boğuştu. Sol ayak parmakları kesildi. Sonra bacağını yitirdi. Tahmin(ler)e göre kendisinden nefret eden hayranı veya düşmanı, mezarı kazıp kefenlenmiş uzvu çalma cüretinde bulundu!

‘İyi Yürekli’ Kötü Adam

Erzurum’dan kağnı ile yola çıkıldı. Konya’ya sonra da Yalova’ya ulaşıldı. İstanbul’a varıldığında çuvallardaki eşyaların çoğu taşınmaktan/aşınmaktan kullanılmaz haldeydi. Bir ahşap konakta 2 oda kiralandı. Anne hem çalışacak, hem oğluna bakacaktı. Taş Ailesi, ekmeğini taştan çıkaracaktı!

Bebek Yüzlü Aktör

Tarık Akan, yarışmayı kazandıktan hemen sonra Yeşilçam’ın en yeni ve en aranılan ismiydi. Dönemin bütün ünlü kadın yıldızlarıyla filmlerde göründü. Genç kızların, güzel hanımların yüreklerini hoplattı. Kartpostalları hatıra defterlerini süsledi. Posterleri duvarlara asıldı. ‘Bebek yüzlü aktör’, bir anda Türkiye’nin sevgilisi oluverdi!

Beşiktaşlı Kartal Tibet

Sinemanın ünlü, yakışıklı, zengin, pek kabiliyetli, çok yönlü ismiydi. İşine ve evine önem verdi. Sade, dedikodudan uzak, huzur dolu hayatı özledi, yaşadı. Mutluluğu hanesinde ve ailesinde buldu. Eşine ve çocuklarına sıkıntısız, sevgi dolu ve zengin sayılabilecek yaşam sunabilmenin gayreti içinde oldu. Kaliteli eğitim aldırdı.

‘Çöpten Çıkan’ Tiyatro Oyunu

Fatma Nudiye Yalçı, erkek egemen dünyada hemcinslerinin sesi/öncüsü olmayı amaçladı. Türkiye’deki pek çok ilkin sahibiydi. Okudu, yazdı, eleştirdi ve en önemlisi de sorguladı. İdeallerinin peşinden yürüdü. Ömrünün beşte birini hapishanelerde geçirdi.

Cenazesinde Alkış İstemeyen Sanatçı

Sümer Tilmaç, anne karnında sahneye çıkmıştı. Yaşamı boyunca tiyatronun tozunu yutmayı, sinemanın spotlarında aydınlanmayı/görünmeyi kabullendi. Beyazperdede ve televizyonda unutulmaz/ölümsüz tipler çizdi/bıraktı.

Evini Satıp İşçi Maaşlarını Ödeyen Başkan

Fatma Girik, ‘içimizden/bizden birisi’ydi. Yeşilçam’ın ve Memduh Ün’ün ‘Fato’suydu. İnandığı gibi yaşadı. Engelleri aşmasını bildi. Kendini daima yenilemeye/geliştirmeye gayret etti. Tecessüs sahibiydi, öğrenmeye açtı. Sinemayı ve siyaseti tecrübeli ustalardan kavrama şansını yakaladı. Evinde çok zengin kitaplığı vardı. Her gün düzenli şekilde okurdu, tartışırdı. Hayatı sorgulardı.

Menekşe Gözlü Kadın

Fatma Girik ile Memduh Ün’ün ilişkisi salt aşk öyküsü değildi. Aynı zamanda mesleki dayanışma, hayata birlikte tutunma, bilgi/tecrübe aktarımıydı. Yarım asırdan fazla birbirlerini etkilediler. Girik’in ifadesine göre Memduh Ün, onun hayata bakışını değiştirdi/geliştirdi. Sinemayı, yaşamı, edebiyatı, müziği, kısaca kültürün pek çok boyutunu öğretmeye/aktarmaya çalıştı. Adeta üniversitesi oldu.

Hükümet Gibi Adam

Ayhan Işık, Yeşilçam’da kendi kanunlarını uyguladı. Ücretini belirledi ve yapımcılara kabul ettirdi. Hakkını cesaretle savundu, kimsenin sömürmesine izin vermedi. Sinema emekçilerinin sendikalaşmasının, haftada bir gün de olsa izin yapmasının yolunu açtı. ‘Türkan Şoray, Işık’ın yolundan yürüdü!’

Bebek Yüzlü Aktör

Tarık Akan, yarışmayı kazandıktan hemen sonra Yeşilçam’ın en yeni ve en aranılan ismiydi. Dönemin bütün ünlü kadın yıldızlarıyla filmlerde göründü. Genç kızların, güzel hanımların yüreklerini hoplattı. Kartpostalları hatıra defterlerini süsledi. Posterleri duvarlara asıldı. ‘Bebek yüzlü aktör’, bir anda Türkiye’nin sevgilisi oluverdi!

Beşiktaşlı Kartal Tibet

Sinemanın ünlü, yakışıklı, zengin, pek kabiliyetli, çok yönlü ismiydi. İşine ve evine önem verdi. Sade, dedikodudan uzak, huzur dolu hayatı özledi, yaşadı. Mutluluğu hanesinde ve ailesinde buldu. Eşine ve çocuklarına sıkıntısız, sevgi dolu ve zengin sayılabilecek yaşam sunabilmenin gayreti içinde oldu. Kaliteli eğitim aldırdı.

Musikimizin Son Muhteşem İncisi

İnci Çayırlı, Münir Nurettin Selçuk, Emin Ongan, Saadettin Kaynak gibi klasik musikimizin son döneminde yetişen geleneksel halkanın temsilcisiydi. Birikimini nefes aldığı sürece öğretmeye çalıştı.

Yerli James Bond Göksel Arsoy

Göksel Arsoy; daha çok romantik aşk filmleriyle tanındı.

Bataklıkta Açan Çiçek: ‘Esengül’

Esengül, 24 yıllık kısacık ömründe çoğumuzun yüreğine dokunmayı başardı. Şarkılarıyla yaşamımıza karıştı, kalplerimizi sızlattı. Küllenmiş hatıralarımıza yeniden köz verdi. İstanbul’un varoşlarına yerleşe(bile)n Anadolu insanının sevda/hasret dünyasını canlı tuttu.

Kitapsız İlim, Tekçe'siz Film Olmaz

Ahmet Tarık Tekçe, Yeşilçam Sokağı’nda yaşadı, nefes aldı, sinema için terledi ve rızkını temine çalıştı. Bazı yapımcıların sömürüsüne karşın, hakkını isterken bile zorlandı. Paranın değil, beyaz perdenin cazibesine kapıldı.

‘Taş Bebek’ Gönül Yazar

Gönül Yazar, kaliteli sesi, düzgün fiziği ve renkli yaşamı ile hep zirvedeydi. 1960 yapımı ‘Taş Bebek’in senaryosu sanki kendisi için yazılmıştı. Bir anda şöhretin doruklarına ulaştı. Baş döndüren natürel güzelliği ile erkeklerin yoğun ilgisine mazhar oldu. Film gibi yaşadı. Pek çok meslektaşı tarafından örnek alındı ve taklit edildi.

Üç Başbakanın Ortak Kaderi

Celal Bayar, Adnan Menderes ve Mesut Yılmaz’ın oğulları intihar ederek hayatlarına son verdi.

Kadın Saçı Koklamayı Seven ABD Başkan Adayı

Joe Biden, uzun mesafe engelli koşusuna katılan tecrübeli atlete benzetildi. Önüne çıkan her mâniayı aştı, siyaset dünyasında adım adım yükseldi. ABD Başkanlık Seçimleri’ni kazanmasına şaşırmalıydı. İleri yaşına karşın, bir delikanlının dinamizmine ve yılmazlığına sahipti.

Kavanoza Hapsedilen Seri Katil

Diogo Alves, Portekiz’de belirlenen ilk erkek seri katildi. 19. asrın birinci yarısında yaşanan ağır ekonomik, toplumsal ve politik sarsıntıların yarattığı suçlu tipolojiydi. Lizbon’daki tarihi/anıtsal ‘Águas Livres Su Kemeri’ni üs edinip 70 kişiyi öldürmekle suçlandı. Ama farklı cürüm(ler)den hüküm giydi ve asıldı.

İnsan Derisiyle Kaplı Kitaplar

Belirlemelere göre, kitaplardan birisinin cildi, hayatta iken derisi yüzülmüş adamdan alınmıştı.

Papaz’ı Korkutan Dosya

‘The Friends, The British Secret Intelligence Service’nin Makarios ile ilgili dosyaları, 1950’den bu yana dinî ve politik olarak önderlik ettiği halkına anlatılamayacak ölçüde rezilliklerle doluydu.

Erdal Eren’i İdama Gönderen Cerrah

Eren’in kemik yaşının 18 olduğuna dair raporu veren O.Ç. adlı Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunu, sonradan genel cerrahi alanında ihtisas yapmış bir cerrahtı.

Fosforlu Cevriye

Suat Derviş’in kalemiyle ölümsüzleşen ‘Fosforlu Çevriye’, toplum dışına itilmiş, sokakları mesken edinmiş ‘hayat kadını’ydı! Özgürlüğüne düşkündü. Çilesini/kaderini kabullenmişti. Erkeklere boyun eğmezdi. Polis takibinden kaçan adama kalbini vermekten de çekinmedi. Ya romanın yazarı Suat Derviş kimdi, nasıl bir hayat sürdü?

Gülriz Sururi: Hayatı Limon Gibi Sıkan Kadın

Gülriz Sururi kendine özgü stiliyle kızıl saçlı, delici bakışlı, naif, çekici ve ilgi odağıydı. Vefalı, paylaşımcı, aydınlanmacıydı. Müthiş bir Atatürk hayranıydı.

‘Kral Çıplak!’ Diye(bile)n Adam

Aziz Nesin’in hayatı soruşturmalar, sürgünler, hapisler, baskılar vb. yıldırmaya yönelik eylemlerle doluydu. Her türlü baskıya durmasını bildi ve hep bildiğini okudu.

Yeşilçam’ın Küçük Dev Adamı

Hayri Caner, Yeşilçam’ın çok yönlü emekçisiydi. Yazdı, yönetti, rol aldı, kritize etti. Beyaz perdenin her veçhesini derinlemesine tanıdı. Babıâli’de de nefes aldı, ekmek parasını kazandı. Annesinin yardımı, manevi desteği ile hayata tutunmaya çalıştı. Sonrasında hep yokluk, çaresizlik, ümitsizlik ve yılgınlık içinde yaşadı.

Hücreye Atılan Aktör

Akan, sıkı Atatürkçü idi. Büyük önderin fikirlerinin, eserlerinin, hatıralarının takipçisiydi. Mustafa Kemal Paşa’ya ait paltoyu olağanüstü dikkatle/özenle saklardı. Her 10 Kasım’da, sahibi olduğu ilkokulda öğrencilere, velilere ve öğretmenlere sergilerdi.

Yıldız Yaratan Yapımcının İntiharı

Nevzat Pesen; sektör haline gelememiş acımasız Yeşilçam sinemasının ne ilk, ne de son kurbanıydı.

Fukara Babası Kemal Sunal

‘Türk Sineması’nın Şaban’ı aslında bir ‘fukara babası’ydı, ama ‘eli sıkı’ (!) bilinirdi…

Yakışıklı Acımasız

Sinema salonunda film seyrederken keşfedildi. Yakışıklı, atletik yapılı, uzun boyluydu. Kâşifini teşhisinde yanıltmadı. Her rolün altından başarı ile kalktı. ‘Döneminin en önemli erkek yüzlerindendi!’

Huzurevinde Sönen Yıldız

Altan Karındaş çok yönlü sanatçıydı. İlk Türk şov kadınıydı. İnsan, çocuk ve hayvan taklitlerini çok iyi yapardı. TSM’yi bilirdi, makamlara vakıftı. Makber’i kusursuz seslendirirdi. Sadece sanatçı yönüyle değil, güzelliğiyle de çekim merkeziydi.

Böbreğini Satılığa Çıkaran Ünlü Dansöz

Birsen Ayda; İstanbul’un eğlence mekânlarında kıvrak otantik danslarıyla fırtına gibi esti. Binlerce hayranının iltifatlarına mazhar oldu; düşlerini süsledi. Çektiği filmlerle de şöhretini perçinledi.

Süleyman Turan: ‘Esas Oğlan’ın En Can Dostu

Süleyman Turan; hem tiyatroda, hem de sinemada birer kez başrol oynadı. Adı; Harput’ta Bir Amerikalı oyununda ve Dikkat Kan Aranıyor filminde en üste yazıldı…

Osmanlı’nın Rum ‘Valide Sultanları’

Orhan Gâzi’nin birinci eşi ‘Holofira’ ya da ‘Nilüfer Hatun’, Osmanlı Hanedanı’na giren ilk ‘yabancı kökenli gelin’ti. Kroniklere/tarihçilere bakılırsa, oğullarının padişahlığını gören ‘ecnebi’ hanım sultanların sayısı 23 idi! Bazılarına göre, adet daha da fazlaydı!

‘Padişah Oğlunu Boğduran’ Valide

Tarihçilerin ‘Rum asıllı!’ dedikleri Kösem Sultan, İslâm dinini benimsedi, Harem’de eğitildi/yetiştirildi. Osmanlı Devleti’ni 20 yılı aşkın süre yönetti. Sultanlığın, milletin, Sünni İslam dünyasının kaderinde birincil derecede söz/hak sahibi oldu.

Osmanlı’nın Tek ‘Kadın Padişahı’

Kösem Sultan, Osmanlı Hanedanı’nın tahta çıkan erkek üyelerinin çoğundan daha uzun süre hüküm sürdü. Devleti - tek başına! - 20 yılı aşkın idare etti. Bürokrasideki rakip/karşıt grupları/kanatları ustalıkla dengeledi. Ağzından çıkan her kelime ‘buyruk’/‘kanun’ kabul edildi. ‘Kadife eldiven içindeki çelik ele benzetildi!’

Osmanlı'nın Ukraynalı Valide Sultanları

Osmanlı padişahları, dünyanın hemen her ülkesinden getirilen güzel kadın kölelerle beraber oldu. Cariyelerin bir kısmı haremde kaybolup gitti. Bazıları, hükümdar(lar)ın gözüne girdi, erkek evlat doğurdu ve ‘gözde’ sıfatı kazandı. Kimileri de, devleti yönetmeye, sultan(lar)ı yönlendirmeye kalkışacak/‘cesaret edecek’ kadar cüretkâr davrandı, hatta nikahlarına girdi.

‘Çalan’ Ama ‘Çalışan’ Sadrazam / 1

Kanuni Sultan Süleyman’ın sevgili damadı, en güvendiği veziri/sadrazamı Rüstem Paşa, Osmanlı Tarihi’nde derin izler bıraktı. Hanedan içindeki iktidar oyunlarında rol aldı. Kayınvalidesi Hürrem Sultan’dan yana tavır koydu. Şehzade Mustafa yerine, karısının erkek kardeşlerinden birinin tahta çık(arıl)ması planlarını destekledi.

Küçük Cezve

Onu ‘Ah Güzel İstanbul’ filminde, ‘Ayşe’ kimliği ile tanıdık. İzmir’den kaçıp İstanbul’a gelen, ‘artist’ olmayı düşleyen toy kızdı. Adeta çaresizliğini haykırdığı, ‘Ben bir küçük cezveyim / Elden ele gezmeyim!’ şarkısıyla da akıllarımızda kalacaktı.

Bayan Yunus Emre

Ayla Algan, Türk tasavvufuna ve mutasavvıflara özel ilgi gösterdi. Felsefesini yürekten benimsediği Yunus Emre’yi tanıtmayı vazife bildi. Pek çok ülkede Yunus şiirlerinden oluşan besteleri okudu. Biricik kızının adını da - ulu ozandan ilhamla! - ‘Sevi’ koydu!

Arayışla Geçen Bir Ömür

Münir Özkul’u tiyatro oyuncusu yapan, İsmail Dümbüllü’ye aşırı hayranlığıydı. 1968’de, Arena Tiyatrosu’nda Kanlı Nigar oyununun prömiyerinde Dümbüllü’yü seyretti ve avuçları patlayıncaya kadar alkışladı.

Muhsin Ertuğrul’un Ümitsiz Aşkı

Cahide Sonku, Türk sineması ve tiyatrosunun ilk gerçek kadın starıydı. Güzelliği, vamplığı, cüretkârlığı ve olağanüstü yeteneği ile istediği - dilediği gibi hayat yaşadı.

Fosforlu Cevriye

Suat Derviş’in kalemiyle ölümsüzleşen ‘Fosforlu Çevriye’, toplum dışına itilmiş, sokakları mesken edinmiş ‘hayat kadını’ydı! Özgürlüğüne düşkündü. Çilesini/kaderini kabullenmişti. Erkeklere boyun eğmezdi. Polis takibinden kaçan adama kalbini vermekten de çekinmedi. Ya romanın yazarı Suat Derviş kimdi, nasıl bir hayat sürdü?

Tanju Okan Ve ‘Kadınım’ Şarkısı

Tanju Okan; İzmir’den yetişmiş bir ses sanatçısıydı. Türk Hafif Müziği’nin kurucuları/öncüleri arasındaydı. Kısa sayılabilecek hayatında unutulmayacak/ölümsüz şarkılar seslendirdi. Son anına kadar hayata kırgındı; mutsuzdu; huzursuzdu…

Çifte Tabancalı Aktör: Gazanfer Özcan

Gazanfer Özcan; eski tabirle ‘nevi şahsına münhasır’ tiyatro insanıydı. Kendisiyle barışıktı; ailesine ve sanatına bağlıydı. Son nefesine kadar sahnenin tozunu yuttu; öldüğünde devlete vergi borcu çıktı.

Orhan Gencebay’ın Çok Özel Şahsi Tarihi

Gencebay; kısa süre önce kalp krizi geçirdi. Yakınlarına ve sevenlerine korkulu anlar yaşattı. 75 yıllık hayat serüveninde hepimizin duygu dünyasına girdi. Şarkı sözleri, besteleri, filmleri, konserleriyle gönül âlemimizde yer edindi/iz bıraktı. Orhan Baba büyük çoğunlumuzun ortak değeri… Renkli, farklı, sabırlı ve sporcu…

Küçük Cezve

Onu ‘Ah Güzel İstanbul’ filminde, ‘Ayşe’ kimliği ile tanıdık. İzmir’den kaçıp İstanbul’a gelen, ‘artist’ olmayı düşleyen toy kızdı. Adeta çaresizliğini haykırdığı, ‘Ben bir küçük cezveyim / Elden ele gezmeyim!’ şarkısıyla da akıllarımızda kalacaktı.

Bayan Yunus Emre

Ayla Algan, Türk tasavvufuna ve mutasavvıflara özel ilgi gösterdi. Felsefesini yürekten benimsediği Yunus Emre’yi tanıtmayı vazife bildi. Pek çok ülkede Yunus şiirlerinden oluşan besteleri okudu. Biricik kızının adını da - ulu ozandan ilhamla! - ‘Sevi’ koydu!

Yıldız Yaratan Yapımcının İntiharı

Nevzat Pesen; sektör haline gelememiş acımasız Yeşilçam sinemasının ne ilk, ne de son kurbanıydı.

Aşk Filmlerinin Değişmeyen Aktörü

Göksel Arsoy; Kerime Nadir’in ünlü romanı Samanyolu (1959)’nun sinema filmi ile şöhrete ulaşmıştı.

‘Acıların Kadını’ Bergen’in Bol Acılı Öyküsü

Rivayete göre, babası, kızının şarkıcılık yapmasına rıza göstermemişti. Hasta yatağında, ölümün eşiğinde, ‘Belgin şarkıcı olursa, iki yakası bir araya gelmesin,’ diye beddua etmişti.

Hastalara Şifa Dağıtan Eski Dansöz

Leyla Sayar, Yeşilçam’dan elini ayağını çektikten sonra, kendisini evliya diye tanıtmaya başlamış ve ellerindeki mucizevî güçle (!) hastalara şifa dağıttığını öne sürmüştü.

Çifte Tabancalı Aktör: Gazanfer Özcan

Gazanfer Özcan; eski tabirle ‘nevi şahsına münhasır’ tiyatro insanıydı. Kendisiyle barışıktı; ailesine ve sanatına bağlıydı. Son nefesine kadar sahnenin tozunu yuttu; öldüğünde devlete vergi borcu çıktı.

MİT’çi Aktör / I

Avrupalı ve ABD’li ünlü yıldızlar gibi bol para kazandı. Geleceğini düşünmeden harcadı. Hovardaydı, güzel kızlara ve kadınlara düşkündü. Lüks yatında/karavanında misafir eder, ‘mirasyedi hayatı’ yaşardı. 8 kez nikâhlanıp boşandı. Sadece özel yaşantısıyla değil, filmleriyle de iz bıraktı, ‘gıpta’ ile izlendi!

MİT’çi Aktör / 2

Avrupalı ve ABD’li ünlü yıldızlar gibi bol para kazandı. Geleceğini düşünmeden harcadı. Hovardaydı, güzel kızlara ve kadınlara düşkündü. Lüks yatında/karavanında misafir eder, ‘mirasyedi hayatı’ yaşardı. 8 kez nikâhlanıp boşandı. Sadece özel yaşantısıyla değil, filmleriyle de iz bıraktı, ‘gıpta’ ile izlendi!

Menekşe Gözlü Kadın

Fatma Girik ile Memduh Ün’ün ilişkisi salt aşk öyküsü değildi. Aynı zamanda mesleki dayanışma, hayata birlikte tutunma, bilgi/tecrübe aktarımıydı. Yarım asırdan fazla birbirlerini etkilediler. Girik’in ifadesine göre Memduh Ün, onun hayata bakışını değiştirdi/geliştirdi. Sinemayı, yaşamı, edebiyatı, müziği, kısaca kültürün pek çok boyutunu öğretmeye/aktarmaya çalıştı. Adeta üniversitesi oldu.

Yıldız Yaratan Yapımcının İntiharı

Nevzat Pesen; sektör haline gelememiş acımasız Yeşilçam sinemasının ne ilk, ne de son kurbanıydı.

İki İngiliz Aşçıya Teslim Edilen Kudüs

401 yıl yönettiğimiz Kudüs’ü tek mermi atmadan, daha da kötüsü İngilizlerle göğüs göğüse çarpışmadan teslim etmiştik. Kim(ler)e mi? İngiliz Ordusu’nda görevli iki askerî aşçıya…

Yakışıklı Acımasız

Sinema salonunda film seyrederken keşfedildi. Yakışıklı, atletik yapılı, uzun boyluydu. Kâşifini teşhisinde yanıltmadı. Her rolün altından başarı ile kalktı. ‘Döneminin en önemli erkek yüzlerindendi!’

Küçük Cezve

Onu ‘Ah Güzel İstanbul’ filminde, ‘Ayşe’ kimliği ile tanıdık. İzmir’den kaçıp İstanbul’a gelen, ‘artist’ olmayı düşleyen toy kızdı. Adeta çaresizliğini haykırdığı, ‘Ben bir küçük cezveyim / Elden ele gezmeyim!’ şarkısıyla da akıllarımızda kalacaktı.

Bayan Yunus Emre

Ayla Algan, Türk tasavvufuna ve mutasavvıflara özel ilgi gösterdi. Felsefesini yürekten benimsediği Yunus Emre’yi tanıtmayı vazife bildi. Pek çok ülkede Yunus şiirlerinden oluşan besteleri okudu. Biricik kızının adını da - ulu ozandan ilhamla! - ‘Sevi’ koydu!

Yeşilçam’ın Hanımağası / 2

Selda Alkor, Yeşilçam’da kabiliyeti ve gayreti sayesinde isim oldu. Kimseden torpil beklemedi. Kendisi için özel senaryo(lar) da yazılmadı. ‘Beyazperde’nin görünmeyen kanunlarına direnmesini/dik durmasını bildi. Hem sinemada, hem televizyonda yıldızlaştı!

Diğer Türk Sineması Yazıları

Yakışıklı Acımasız

Sinema salonunda film seyrederken keşfedildi. Yakışıklı, atletik yapılı, uzun boyluydu. Kâşifini teşhisinde yanıltmadı. Her rolün altından başarı ile kalktı. ‘Döneminin en önemli erkek yüzlerindendi!’

‘İyi Yürekli’ Kötü Adam

Erzurum’dan kağnı ile yola çıkıldı. Konya’ya sonra da Yalova’ya ulaşıldı. İstanbul’a varıldığında çuvallardaki eşyaların çoğu taşınmaktan/aşınmaktan kullanılmaz haldeydi. Bir ahşap konakta 2 oda kiralandı. Anne hem çalışacak, hem oğluna bakacaktı. Taş Ailesi, ekmeğini taştan çıkaracaktı!

Kesilen Ayağı Çalınan Aktör

Ünlü aktörün ömrünün son yılları çile ve keder doluydu. Ağır sağlık sorunları ile boğuştu. Sol ayak parmakları kesildi. Sonra bacağını yitirdi. Tahmin(ler)e göre kendisinden nefret eden hayranı veya düşmanı, mezarı kazıp kefenlenmiş uzvu çalma cüretinde bulundu!

Bayan Yunus Emre

Ayla Algan, Türk tasavvufuna ve mutasavvıflara özel ilgi gösterdi. Felsefesini yürekten benimsediği Yunus Emre’yi tanıtmayı vazife bildi. Pek çok ülkede Yunus şiirlerinden oluşan besteleri okudu. Biricik kızının adını da - ulu ozandan ilhamla! - ‘Sevi’ koydu!

MİT’çi Aktör / 2

Avrupalı ve ABD’li ünlü yıldızlar gibi bol para kazandı. Geleceğini düşünmeden harcadı. Hovardaydı, güzel kızlara ve kadınlara düşkündü. Lüks yatında/karavanında misafir eder, ‘mirasyedi hayatı’ yaşardı. 8 kez nikâhlanıp boşandı. Sadece özel yaşantısıyla değil, filmleriyle de iz bıraktı, ‘gıpta’ ile izlendi!

Yeşilçam’ın Hanımağası / 2

Selda Alkor, Yeşilçam’da kabiliyeti ve gayreti sayesinde isim oldu. Kimseden torpil beklemedi. Kendisi için özel senaryo(lar) da yazılmadı. ‘Beyazperde’nin görünmeyen kanunlarına direnmesini/dik durmasını bildi. Hem sinemada, hem televizyonda yıldızlaştı!

Küçük Cezve

Onu ‘Ah Güzel İstanbul’ filminde, ‘Ayşe’ kimliği ile tanıdık. İzmir’den kaçıp İstanbul’a gelen, ‘artist’ olmayı düşleyen toy kızdı. Adeta çaresizliğini haykırdığı, ‘Ben bir küçük cezveyim / Elden ele gezmeyim!’ şarkısıyla da akıllarımızda kalacaktı.