Kaddafi’nin Uçağındaki Deniz Baykal

Kıbrıs Barış Harekâtı başarı ile yapılmıştı. Planlanan hedeflere ulaşılmış; gerekli teçhizât ve asker de belirlenen noktalarda konuşlanmıştı. ‘Yavru Vatan’ Kıbrıs’ta esaret altındaki soydaşlarımız kurtarılmıştı. Yurdun dört bir köşesinde bayram havası esiyordu. 

- Albay Kaddafi, Arap Dünyasının Parlayan Yıldızı… -

ABD ambargosu yüzünden; özellikle Türk Hava Kuvvetleri’nde uçak yedek parçası sıkıntısı vardı. Türkiye, ihtiyacını nereden karşılayabileceğini araştırdı. Irak ve İran’a soruldu; onlarda da malzeme yoktu. İran Şahı, Türkiye’nin eksiğini gidermeyi istemiyor gibiydi. Irak ise, topu Libya’ya attı; Kaddafi’de istenilen yedek parçaların bulunabileceğini işaret etti. Libya, ülkedeki ABD üslerini kapatmış; bütün silâh, mühimmat ve yedek parçalara da el koymuştu. Albay Kaddafi; anti-Amerikancı tutum ve söylemleriyle Arap dünyasının parlayan yıldızıydı. Türk yetkililer, Libya ile hemen temas kurdu. Libya, kapatılan ABD üslerinde bol miktarda silâh ve malzeme olduğunu, istenirse, hemen gönderebileceklerini bildirdi. İlk partide, 4 kargo uçağı dolusu silah ve malzeme Türkiye’ye yollandı.

- Türk Heyetini Sıcak Karşılandı… -

İktidarda CHP-MSP koalisyonu vardı; Başbakan Bülent Ecevit idi. Millî Savunma Bakanlığı koltuğundaysa Hasan Esat Işık oturuyordu. Işık; diplomat Taner Baytok’u çağırdı; Kaddafi’ye teşekkür mektubu yazmasını, ellerindeki diğer silâhları da rica etmesini söyledi. Baytok, Bakan’ı uyardı: ‘Efendim, gönderilen ve yeni alacağımız silâhların parası da vereceğimizi belirtelim!’ Mektup yazıldı; Baytok, hem mektubu götürmek, hem de hükümetin yeni isteğini iletmek üzere heyet ile Libya’ya uçtu. 

Yanındaki heyette, konularına hâkim Türk subayları da vardı. Libya Genel Kurmay Başkanı, Türk heyetini sıcak karşıladı; mektubu okudu; istenilen silahları vereceklerini, ama parayı kabul edemeyeceklerini bildirdi. Libyalı subaylar, Türk meslektaşlarını eski Amerikan üslerine götürdü; Türk tarafının işine yarayacak silâh ve malzemeler belirlendi. 4 adet DC9 kargo uçağına doldurulup Türkiye’ye yollandı. Libya Lideri Kaddafi’nin Türk tarafına gösterdiği sıcak ilgi ve sevgi de görülmeye değerdi.

Ertesi gün, 4 Eylül’dü; Libya’nın Kurtuluş Günü Törenleri yapılacaktı. Türk heyeti, bir gün daha kalıp, merasimlere katılma kararı verdi. Maliye Bakanı Deniz Baykal başkanlığında başka bir Türk delegasyonu da, 4 Eylül Törenleri’ne iştirak etmek için ülkeye gelmişti. 

- Kaddafi, Deniz Baykal’a İltifatlarda Bulundu… -

Deniz Baykal başkanlığındaki Türk heyeti, ertesi gün, Libyalıların millî günlerini kutlamak için düzenlenen törenlerdeydi. Ama Kaddafi ile görüşmek zordu. Genç liderin çevresi sevgi halesiyle örülüydü. Biraz zor olsa da, Türk Heyeti, ite kaka yol açıp, Kaddafi’nin yanına ulaşmayı başardı. Kaddafi, kendisi gibi genç ve başarılı Deniz Baykal’a iltifatlarda bulundu; Türk Milleti’ni ne kadar sevdiğini anlattı. Heyetimizden, ülkesinde birkaç gün kalıp, misafiri olmasını istedi. Ertesi gün, saat 10.00’na görüşmek için de randevu verdi. O anda, başı çok kalabalıktı; çok sayıda resmî heyet görüşmek için bekliyordu. Ayaküstü yapılan kısa süreli kabulde, meramımızı anlatmamız güçtü.

- Adanın Tamamını Neden Almadınız… -

5 Eylül 1974’de, Libya’nın Trablus şehrinde, Kaddafi’nin sarayında yapılan resmî görüşmede Deniz Baykal ilk sözü aldı. Kıbrıs Barış Harekâtı’nın bütün safhalarını anlattı; Libyalı kardeşlerimizle tarihî bağlarımızdan söz etti; silâh desteğinden ötürü teşekkür etti. Kaddafi; Baykal’ın İngilizce yaptığı konuşmayı tercümanının çevirisiyle dikkatle dinledi. Sonra da, ‘Adanın tamamını neden almadınız,’ diye sordu. Ardından ilave etti: ‘Yunanistan kıpırdamaya kalkarsa; size elimizden gelen bütün desteği veririz!’ 

Libya’nın efsanevi liderinin programı yüklüydü. Ordusunun üst rütbeli subayları ile yemek yiyecekti. Baykal ve heyet üyelerini de, yemeğe davet etti. Kıbrıs Barış Harekâtı’yla ilgili bilgileri birinci elden öğrenmeleri hoşlarına giderdi. Türk Heyeti, tarifeli uçaktan bilet alabilmişti; yemeğe katılmaları halinde, uçağı kaçıracaklardı. Baykal, durumu anlatmaya çalıştı; Kaddafi başını salladı: ‘Türk kardeşlerimi özel uçağımla gönderebilirim,’ dedi. 

- Baykal, Kıbrıs’taki Haklı Müdahalemizi Anlattı… -

Baykal, Libya’nın seçkin subaylarına Kıbrıs’taki haklı müdahalemizi anlattı; Türk dostu Libya Lideri’ne teşekkür etti. Kaddafi’nin özel uçağı; Türk Heyeti’ni güven içinde, salimen ülkemize ulaştırdı.

Kaddafi, hayatı boyunca Türk Milleti’ne olan sevgi ve saygısını hep tekrarladı. Türkiye’nin en sıkışık döneminde yaptığı stratejik yardım hiç unutulmadı.